Nacisk na produkcję nowych dóbr oraz nieustanny rozwój bez uwzględniania długofalowych konsekwencji to wiodąca filozofia w wielu zakątkach świata. Otaczająca nas gospodarka w dużej mierze funkcjonuje na zasadach liniowych, co prowadzi do wytwarzania wielu odpadów i nadmiernego eksploatowania ograniczonych surowców naturalnych. Odpowiedzią na problemy związane z dzisiejszym modelem działania jest gospodarka cyrkulacyjna, w której cynkowanie ogniowe odgrywa bardzo istotną rolę.
Gospodarka cyrkulacyjna kontra system linearny
Obecnie najpopularniejszym modelem produkcji i konsumpcji jest tradycyjny system, w którym wyprodukowane dobra są używane a następnie po prostu wyrzucane. Takie podejście niesie za sobą, co najmniej kilka problemów:
- Wyrzucone produkty generują odpady, których transport, zabezpieczenie i utylizacja prowadzi do dużego zużycia energii i zanieczyszcza środowisko naturalne.
- Cenne materiały są traktowane tak samo, jak zwykłe śmieci, dlatego często dochodzi do marnowania zasobów.
- Niejednokrotnie wyprodukowanie nowego elementu bywa o wiele droższe, niż modyfikacja umożliwiająca ponowne wykorzystanie niepotrzebnie utylizowanego produktu.
- Nadmierna eksploatacja nieodnawialnych zasobów naturalnych.
Szybki i nieprzerwany rozwój światowej gospodarki sprawia, że zapotrzebowanie na surowce ciągle wzrasta – podobnie, jak liczba ludności, a wraz z nią popyt na produkty i dobra. Znajdujemy się w punkcie, w którym już teraz powoli zaczyna brakować niektórych materiałów, dlatego rozważne zarządzanie dostępnymi zasobami staje się priorytetem dla światowych organizacji, takich jak np. Unia Europejska.
Gospodarka cyrkulacyjna, nazywana również gospodarką o obiegu zamkniętym, polega na rozsądnym i zrównoważonym wykorzystywaniu istniejących materiałów oraz produktów, tak aby maksymalnie wydłużyć ich żywotność. Celem gospodarki o modelu zamkniętym jest konserwacja zasobów i minimalizacja zużycia energii, dlatego produkty po zakończeniu swojego cyklu życia, nadal pozostają w obiegu – surowce i odpady są przetwarzane a następnie ponownie wykorzystywane, dzięki czemu tworzą dodatkową wartość.
Cynkowanie ogniowe a nowoczesny sektor budowlany
W oparciu o pełny cykl eksploatacji budynku, przemysł budowlany w gospodarce cyrkulacyjnej odpowiada za 50% wszystkich wydobytych surowców i 50% całkowitego zużycia energii, a oprócz tego generuje nieco ponad 1/3 odpadów. To spore wyzwanie dla wielu firm budowlanych, a w szczególności tych działających na terenie UE, która za kluczowy cel obrała sobie osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Z tego właśnie względu stal ocynkowana cieszy się coraz większą popularnością na rynku budowlanym.
Cynkowanie ogniowe to proces polegający na zanurzeniu oczyszczonych elementów stalowych w płynnym cynku. Roztopiony cynk wchodzi w reakcję ze stalą, tworząc na jej powierzchni powłokę antykorozyjną o wielowarstwowej strukturze.
Ocynkowana stal z powodzeniem sprawdza się w przypadku inwestycji, dla których trwałość i zgodność z nowoczesnymi normami to priorytet. Najważniejsze zalety tego rozwiązania to:
- Wysoki poziom trwałości materiału, który zachowuje swoje właściwości przez cały okres eksploatacji konstrukcji.
- W wyniku procesu cynkowania ogniowego, na powierzchni stali powstaje solidna powłoka ochronna. Elementy nie wymagają konserwacji. Pokrywa zapewnia skuteczne zabezpieczenie przed korozją i uszkodzeniami mechanicznymi na dziesiątki lat.
- Ocynk jest odporny na wysokie temperatury i zachowuje swoje właściwości ochronne do 200°C przy stałej ekspozycji na ciepło.
- Odpowiednio zaprojektowane elementy są łatwe w demontażu i nadają się do ponownego wykorzystania, np. w innej lokalizacji. Nie wymagane są żadne specjalne procedury lub środki ostrożności w trakcie spawania, czy innej obróbki.
- Cynk posiada większy potencjał elektrochemiczny niż stal, dlatego miejscowe przerwania ciągłości powłoki nie stanowią większego problemu za sprawą ochrony katodowej, która zapobiega występowaniu korozji podpowierzchniowej.
- W przypadku znaczącej utraty powłoki antykorozyjnej istnieje możliwość ponownego ocynkowania elementów konstrukcji, co eliminuje konieczność wytwarzania nowych partii stali.
- Po zakończeniu cyklu życia – cynk i stal poddawane są recyklingowi bez utraty swoich pierwotnych właściwości.
Wszystkie powyższe punkty idealnie wpisują się w główne założenia gospodarki o obiegu zamkniętym. Cynkowanie ogniowe sprawia, że stalowe elementy przez długie lata są odporne na szkodliwe działanie korozji, dzięki czemu ich żywotność znacznie się wydłuża, a to oczywiście zmniejsza koszty eksploatacji oraz zapewnia możliwość wykonywania wielokrotnych cykli montażu i demontażu. Oznacza to ograniczenie odpadów, oszczędność zasobów i energii oraz zmniejszenie negatywnej presji na środowisko naturalne. Cynkowanie ogniowe to technologia znana od dziesięcioleci, niemniej dopiero od niedawna na nowo odkrywamy jej liczne zalety.
Cynkowe powłoki antykorozyjne cieszą się coraz większą popularnością wśród ekspertów nie bez przyczyny. Więcej informacji odnośnie ocynku oraz korzyści wynikających z jego stosowania na przykładzie stali zbrojeniowej, zostały zaprezentowane w broszurze opracowanej wspólnie przez EGGA oraz PTC, która dostępna jest do pobrania tutaj (PDF).